جرم گوش که به آن «واکس گوش» هم گفته مي شود. به طور طبيعي توسط غددي که در پوست کانال گوش قرار دارند. ترشح مي شود و نقش محافظت کننده، نرم کننده و خاصيت ضد باکتريايي دارد.فقدان جرم گوش مي تواند منجر به خشکي و خارش گوش شود.

به طورطبيعي جرم توليدشده به تدريج و مرتباً از طرف پرده ي گوش به سمت بيرون حرکت مي کند و با حرکات فک اين ذرات جرم خشک شده از کانال گوش خارج مي شوند. جرم گوش در نيمه ي بيروني کانال گوش توليد مي شود. بنابراين گاهي در معاينه ي گوش مشاهده مي شود که جرم در نزديکي پرده ي گوش قرار دارد. اين بدان معناست که بيمار سعي کرده با گوش پاک کن جرم گوش خود را خارج کند. او قسمت هاي بيروني تر را خارج و قسمت هاي عمقي تر را فشرده کرده، مثل برفي که فشرده شده باشد.

چه کساني مستعد تجمع جرم گوش هستند؟

• کساني که ميزان توليد جرم در گوش شان زياد است.
• افرادي که کانال گوش شان تنگ است يا انحناي کانال گوش شان بيشتر از حد معمول است.
• کساني که کانال گوش شان موي زياد دارد.
• افرادي که عادت دارند گوش شان را تميز کرده يا دستکاري کنند.

بسته شدن کانال گوش به وسيله ي جرم يکي از شايع ترين علت هاي کم شنوايي است و معمولاً علت فشرده شدن و به عقب رانده شدن جرم گوش، استفاده از گوش پاک کن است. خارش گوش، عفونت گوش و پارگي پرده ي گوش نيز از جمله عوارض ديگر استفاده از گوش پاک کن است.

روش هاي توصيه شده براي تميز کردن گوش :

توصيه مي شود بيمار به مدت چند روز از قطره هاي روغني مثل «گليسيرين فنيکه» در داخل کانال گوش خود بچکاند. اين قطره باعث نرم شدن جرم گوش مي شود و خارج کردن آن را آسان مي کند.

يکي ديگر از روش هاي مرسوم براي خارج کردن جرم، شست و شوي کانال گوش با آب ولرم است که البته در مبتلايان به سوراخ پرده ي گوش و ديابت نبايد از اين روش استفاده کرد.

خارج کردن جرم گوش با قاشقک و ساکشن گوش نيز روش مؤثري است که توسط متخصصان گوش و حلق و بيني انجام مي شود. ساکشن دستگاهي است که عملکردي مشابه جارو برقي دارد و ايجاد مکش مي کند. ميزان مکش دستگاه ساکشن گوش به اندازه اي است که هيچ گونه آسيبي به پرده ي گوش وارد نمي کند. در اين روش سر ساکشن مخصوص گوش وارد گوش شده و دستگاه با کشيدن جرم گوش کانال گوش را تميز مي کند.

• درد گوش و احساس کيپ بودن گوش
• کاهش شنوايي که ممکن است پيش رونده باشد.
• صداي وزوز در گوش
• خارش و خروج ترشحاتي از گوش

جرم گوش تنها در شرايط خاص بايد تميز شود. جرم گوش تا هنگامي که باعث انسداد کامل کانال گوش نشود منجر به افت شنوايي نشده و حتي فرد متوجه نمي شود که گوشش جرم دارد، اما هنگامي که انسداد کانال کامل شد، فرد متوجه کيپ شدن گوش و افت شنوايي مي شود. معمولاً اين اتفاق در زمان استحمام يا به دنبال شنا کردن ايجاد مي شود. چون ورود آب به داخل کانال گوش باعث حجيم تر شدن جرم گوش موجود در کانال گوش مي شود. جرم گوش همانند چوب وقتي درمعرض رطوبت قرار مي گيرد پف کرده و کانال را بيشتر از قبل مي بندد. بيمار هيچ گاه نبايد گوش خودش را تميز کند يا نبايد با گوش پاک کن يا هر وسيله ي ديگري جرم را خارج کند. پزشک نيز ترجيح مي دهد تا هنگامي که جرم گوش باعث انسداد کامل کانال گوش نشود و شنوايي بيمار کم نشده باشد، جرم گوش بيمار را خارج نکند. متأسفانه راهي براي جلوگيري از توليد جرم گوش و تجمع جرم در داخل کانال گوش وجود ندارد. فقط تأکيد مي شود که ازتميز و دستکاري کردن گوش خود داري کنيد، چرا که اين امر مي تواند منجر به فشرده شدن جرم گوش و تجمع آن در داخل کانال گوش شود.