نوعي از فلج است که در اين حالت، انسان حس و کنترل در دست‌ها و پاهاي خود را از دست مي‌دهد.

فلج چهاراندام در پي آسيب‌هاي شديد به مغز يا نخاع پديد مي‌آيد. نخاع مجموعه‌اي از اعصاب است که پيام‌هاي مغز را به ديگر اعضاي بدن مي‌رسانند.

اين نوع آسيب در اثر صدمه به نخاع در ناحيه سينه ، کمر يا خاجي ايجاد مي ‌شود. بسته به اينکه آسيب در کجا اتفاق بيفتد کنترل بخش هاي خاصي از بدن از دست مي‌ رود. هر چه محل صدمه بالاتر باشد عملکرد حسي و عضلاني نسبت به کسي که گرفتار آسيب ناحيه خاجي شده ، بيشتر از دست مي رود.

وقتي آسيب در ناحيه گردن اتفاق بيفتد فرد کنترل عملکرد حسي و حرکتي اندام فوقاني ، تنه و اندام تحتاني را از دست مي ‌دهد. به اين حالت تتراپلژي مي‌گويند.

تصادفات رانندگي و سوانح ورزشي بيشترين موارد پاراپلژي را ايجاد مي کنند. سقوط از بلندي و ارتفاع نيز از علل اصلي آسيب نخاعي مي باشند. بعد از يک سانحه ، مراقبت شديدي در مورد تصاف ديدگان در صورت مشکوک بودن به داشتن ضايعه نخاعي بايستي اعمال گردد ، اگر فرد آسيب ديده به درستي جابجا نشود ممکن است به آسيب اضافي در نخاع گرفتار شود. بنابراين ، فرد مبتلا به آسيب در ناحيه ي گردن و کمر نبايستي جز توسط پرسنل پزشکي آموزش ديده جابجا شود. مراقبت ناصحيح مي تواند شرايط پاراپلژي موقت را به پاراپلژي دائمي تبديل کند.

گاهي مواقع ، فلج به واسطه بيماري حالت موقتي دارد و زماني که بيماري برطرف شود فلج نيز برطرف مي گردد. با اينحال ، شرايط بيماري معمولا دائمي است زيرا سلول هاي عصبي در نخاع نمي توانند جايگزين يا بازسازي گردند.

گاهي اوقات نخاع تنها دچار التهاب و خونمردگي مي شود و وقتي که التهاب يا خونمردگي برطرف شد امکان بازگشت عملکرد نخاع وجود دارد ولي در حال حاضر روش قابل اعتمادي وجود ندارد که مشخص کند کدام اعصاب احتمال برگشت دارند. اما هر چه زمان طولاني‌تري بگذرد و اعصاب عملکرد خود را بدست نياورند احتمال برگشت آنها کمتر مي‌شود. اگر مقداري برگشت در عملکرد ديده شد اميد ما براي بازگشت بيشتر عملکرد افزايش مييابد، ولي هيچ تضميني در اين مورد وجود ندارد.

پرستاري داراي نقشي ويژه درمجموعه خدمات مورد نياز افراد داراي ضايعه نخاعي است. تاکيد خدمات پرستاري بر تامين مراقبت جسمي، حمايت رواني و عاطفي و آموزش افراد داراي ضايعه نخاعي و خانواده هاي ايشان و مراقبت دهندگان از اين افراد مي باشد. امروزه، فرد بايد نکات لازم در زمينه آگاهي از نيازهاي بهداشتي و مراقبتي خود را از طريق خدمات پرستاري حرفه اي دريافت نمايد.

در حالت فلج چهاراندام معمولاً قطع نخاع در نيمه بالايي مهره‌هاي گردن (در بالاي c3-c4) رخ داده‌است. اين گسيختگي نخاع ممکن است در اثر يک آسيب ضربه‌اي (شکستن گردن، براي مثال در پي شيرجه در آب کم‌عمق) يا فشرده شدن بند نخاع توسط يک تومور و يا کم‌خوني موقت اندام (ايسکمي) پس از بروز آنفارکتوس پديد بيايد. تتراپلژي اشاره به آسيب طناب نخاعي در سطح نخاعي T1 يا بالاتر دارد. معمولا تتراپلژي منجر به تغييرات ضعف يا حسي دست ها و پاها مي گردد. در گذشته پزشکان اين نوع از آسيب را به صورت کوادري پلژي اشاره مي نمودند.

به فردي پاراپلژيک گفته مي ‌شود که عملکرد حسي و حرکتي در تنه و يا اندام تحتاني خود را از دست داده باشد.

مراقبت از ستون فقرات در برابر ضربه