سيروز کبدي يکي از نارسايي‌هاي کبدي است که به کبد صدمه مي‌زند. اين بيماري باعث عملکرد و ساختار غيرطبيعي کبد مي‌شود. شماري از موارد ناراحتي کبدي به سلول‌هاي کبدي آسيب مي‌زنند و آن‌ها را از بين مي‌برند، سپس التهاب و ترميم سلول‌هاي منجر به تشکيل بافت‌هاي همبند جاي زخم مي‌شود. به عبارت ساده تر، سيروز کبدي در پي ابتلا به اين بيماري‌ها بروز مي کند.

سلول‌هاي کبدي‌اي که نمي‌ميرند، در راستاي جايگزين شدن با سلول‌هاي از بين رفته تکثير مي‌شوند و در نتيجه خوشه‌هايي از سلول‌هاي شکل گرفته (غده‌هاي باززاينده) درون بافت همبند جاي زخم ايجاد مي‌گردد.

قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي (مانند الکل، چربي و داروهاي خاص)، ويروس‌ها، فلزهاي سمي (نظير آهن و مس انباشته شده در کبد در نتيجه بيماري‌هاي ژنتيکي) و بيماري خودايمني کبد (که در نتيجه ابتلا به آن، سيستم ايمني بدن به کبد حمله مي‌کند) از علت‌هاي بروز بيماري سيروز کبدي محسوب مي‌شوند.

از طرف ديگر، تعيين علت سيروز کبدي بسيار مهم است، چون درمان علت اصلي اين بيماري مانع صدمه ديدن بيشتر کبد مي‌شود. عارضه‌ها و بيماري‌هاي گوناگوني به کبد صدمه مي‌زنند و منجر به ابتلا به ناراحتي کبد و سيروزمي‌شوند.

سيروز در پي وجود بافت همبند در محل زخم در کبد است که در واکنش به آسيب ديدن و ناراحتي کبد به مرور زمان و طي ساليان متعدد تشکيل مي‌شود. کبد پس از هر بار صدمه ديدن، سعي مي‌کند تا خود را التيام دهد؛ در اين فرايند، بافت‌هاي همبند محل زخم ايجاد مي‌شوند و با تجمع يافتن آن‌ها، عملکرد کبد مختل مي‌شود. کبد در مراحل پيشرفته سيروز ديگر قادر نيست تا به خوبي کار کند. سرطان کبد، ايجاد سنگ کيسه صفرا، تجمع مواد سمي در مغز، بزرگ شدن طحال و ورم کردن پاها و شکم هم از عوارض سيروز کبدي محسوب مي شوند.

• تجمع آهن در بدن (هموکروماتوز)
• فيبروز کيستيک (تارفزوني کيسه‌اي يا سفتي مخاط)
• انباشته شدن مس در کبد (بيماري ويلسون)
• شکل‌گيري نامناسب مجاري صفراوي (آترزي صفراوي يا انسداد مجاري صفراوي)
• اختلال گوارشي ژنتيکي (سندرم آلاژيل)
• نارسايي کبدي ناشي از سيستم ايمني بدن (هپاتيت خودايمني)
• هپاتيت C
• هپاتيت B
• انباشته شدن چربي در کبد (بيماري کبد چرب غير الکلي)
• تخريب مجاري صفراوي (سيروز صفراوي اوليه)
• سخت شدن و زخم شدن مجاري صفراوي (کلانژيت اوليه اسکلروزان)
• عفونت انگلي رايج در کشورهاي در حال توسعه (شيستوزوما)

مديريت علائم و تمام عوارض و همچنين جلوگيري از تشديد عارضه اهداف اصلي درمان سيروز کبدي محسوب مي‌شوند. گاهي در صورت نارسايي کبدي ناشي از زخم شدن کبد از کار مي‌افتد. در اين حالت، پيوند کبد تنها راهکار ممکن است. پيوند کبد عمل مهم و سنگيني است که برداشتن کبد بيمار و جايگزيني آن با کبد سالم اهدايي را شامل مي‌شود.

• خستگي وضعف
• کاهش اشتها
• کاهش وزن و تحليل رفتن عضلات
• حالت تهوع و استفراغ
• درد اطراف کبد
• خط‌هاي قرمز کوچک (مويرگ‌هاي خوني) روي پوست در ناحيه بالاي کمر
• خارش شديد پوست
• زرد شدن پوست و سفيدي چشم (زردي)
• خونريزي و کبود شدگي آسان‌تر و بيشتر بدن، براي مثال افزايش تعداد دفعات خون دماغ شدن يا خونريزي لثه
• ريزش مو
• حمله تب و لرز
• ورم کردن پا و مچ پا
• ورم کردن شکم به دليل انباشته شدن مايع (آب آوردن شکم يا آسيت) (اگر بيمار خانم باشد در مواردسيروز کبدي پيشرفته) باردار به نظر مي‌رسد.
• بي‌خوابي
• زوال حافظه
• گيجي و دشواري در تمرکز
• افزايش فشار خون

• کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
• عدم مصرف مشروبات الکلي
• ورزش منظم به منظور افزايش قدرت عضلاني
• رعايت بهداشت به منظور کاهش احتمال بروز عفونت
• مشورت با پزشک معالج در مورد دريافت واکسن‌هاي ضروري مانند واکسن سالانه آنفلوآنزا يا تزريق واکسن هنگام سفر
• مشورت با پزشک معالج يا داروساز در صورت مصرف داروهاي تجويزي يا آزاد، چون سيروز بر شيوه عملکرد بعضي داروها اثر مي‌گذارد.