واريس سياهرگ‌ها (به انگليسي: Varicose veins) که از ريشه لاتين Varix به معناي پيچ خورده گرفته شده، به گشاد شدن سياهرگ‌ها يا تورّم وريد گفته مي‌شود. واريس، شايعترين بيماري عروقي انسان است که حدود 20-10% جمعيت را مبتلا مي‌کند. سياهرگ‌هاي واريسي به صورت رگ‌هاي دراز، گشادشده و پرپيچ‌وخم و غالباً در سطوح دروني اندام تحتاني ديده مي‌شوند. بيشترين ميزان شيوع واريس در زنان بين سن 49-40 سالگي برآورد شده‌است. رگهاي واريس بزرگ، کاملا ً برجسته و گاهي قابل لمس و متسع و طويل مي باشند و گاهي قطر بالاتر از 4 ميلي متر پيدا مي کنند.

وريدهاي متورم واريسي و تارعنکبوتي بسيار شايع هستند. بيش از 40 درصد زنان بالاي 50 سال به اين بيماري دچارند. عوامل اين بيماري شامل موارد زير است:

سابقه خانوادگي: به نظر مي‌رسد که تمايل به اين بيماري به ويژه در سنين جواني، در ميان برخي خانواده‌ها بيشتر باشد. برخي زنان با دريچه‌هاي وريدي با کارايي پايين‌تر و يا ديواره‌هاي عروقي ضعيف تر به دنيا مي‌آيند.

ايستادن به مدت طولاني: يک بررسي در مورد کارگران دانمارکي در دسامبر 2005 نشان داد زناني که 75 درصد مدت زمان کار خود را به حالت ايستاده و يا در حال راه رفتن گذرانده بودند، تقريباً دو برابر زناني که مدت زمان کمتري بر روي پاهايشان ايستاده بودند، نياز به درمان واريس پيدا کردند. پژوهشگران تخمين مي‌زنند ايستادن‌هاي طولاني مدت دليل بيش از 20 درصد موارد پيدايش واريس در بزرگسالان است.

سن: خطر واريس با افزايش سن زيادتر مي‌شود. رگ‌هاي خوني و عضلات پشت ساق پا که در موقع راه رفتن با فشار بر وريدها، بازگشت خون را به سمت قلب تسهيل مي‌کنند با گذشت زمان ضعيف تر مي‌شوند. کمتر از 10 درصد زنان زير 30 سال و بيش از 75 درصد زنان بالاي 70 سال به واريس مبتلا هستند.

جنسيت: زنان بيش از مردان مستعد واريس هستند و بارداري عامل اصلي آن است. در دوران بارداري، وريدهاي ساق پا پرتر بوده و راحت تر پاره مي‌شوند، زيرا حجم خون و فشار شکمي در اين دوران افزايش مي‌يابد و هورمون‌ها سبب گشاد شدن رگ‌هاي خوني مي‌شوند. هرچه حاملگي به پايان خود نزديک مي‌شود خطر واريس افزايش مي‌يابد.

وزن: اضافه وزن به ويژه در اطراف شکم، فشار اضافي را بر وريدهاي ساق پا تحميل مي‌کند. زناني که اضافه وزن دارند، نسبت به زنان لاغر بيشتر در معرض ابتلا به واريس هستند و اين خطر در مورد زنان چاق سه برابر است.

سياهرگها، رگهاي خوني هستند که خون را از تمامي اندامهاي بدن جمع آوري کرده و به سمت قلب هدايت مي کند. همانطور که در قسمت هاي مختلف بدن براي ادامه حيات خود از اکسيژن خون استفاده مي کنند، مواد زائد خود را (از جمله دي اکسيد کربن و… ) را به درون سياهرگها بر مي گرداند. خون ورودي به سياهرگها، به قلب و سپس ريه ها بازگردانده مي شود در ريه ها، دي اکسيد کربن از خون گرفته و اکسيژن وارد خون مي شود و سپس اين خون اکسيژن دار، به ارگانها و اندامهاي بدن فرستاده مي شود. سياهرگها باتوجه به نوع فعاليتي که دارند و جايگاهشان ،اندازه هاي مختلفي دارند. بزرگترين سياهرگها در مرکز بدن وجود دارند که خون را از رگهاي کوچکتر جمع کرده و به قلب مي رسانند. در سطح بدن، سياهرگهاي ريزي وجود دارند. اين رگهاي ريز ،بهم پيوسته و به رگهاي جمع آوري کنند? بزرگتر ريخته و نهايتا ً خون را به قلب مي رسانند. وقتي که جريان گردش خون به درستي انجام نشود، رگها بر اثر جمع شدن خون در آنها برجسته بيشتر مي شوند که اين امر بيشتر در پاها و رانها ديده مي شوند که به آنها واريس گفته مي شود.

يک راه حل اصلي درمان رگ براي افراد مبتلا به واريس، ليزر داخل عروقي يا همان EVLT است.

دقت کنيد که اين شيوه درمان، قدمتي حدود 33 سال دارد و در سال 2000 نيز FDA گرفته است يعني سازمان غذا و داروي آمريکا آنرا تاييد کرده است.

از طرف ديگر دقت شود که در اين روش يک فيبر ليزر وارد رگ صافن مي شود و رگ از داخل خشکيده مي شود و اين با ليزرهاي کم توان زيبايي و پوستي بسيار تفاوت دارد و گول کلينيک هاي زيبايي و پوست را نخوريد. اين تکنيک با تکنيک درمان ضايعات پوستي کاملاً متفاوت است.

بسته به قطر رگ، پزشک با تجربه خاص خود توان دستگاه را تغيير مي دهد ولي معمولاً حداقل W 80 انرژي به ازاي هر يک سانتي متر رگ داده مي شود تا رگ مبتلا خشکيده شود.

درمان به شيوه RF RF دستگاهي است مشابه ليزر اما دو تفاوت اصلي دارد: اول اينکه توان دستگاه RF فقط در حد W 15 است يعني رگهايي با قطر بالاي cm 1 را نمي تواند به خوبي درمان کند و لذا پزشک بايد تصميم بگيرد که پاهاي شما را ليزر کند يا RF ثانياً در شيوه ليزر رگ بلافاصله خشک مي گردد چون توان دستگاه بالاتر است اما در شيوه RF رگ در ابتدا لخته مي شود و پس از چند هفته رگ خشکيده مي شود.

درمان نگهدارنده (مانند جوراب الاستيک، اجتناب از سرپا ايستادن طولاني و بالا نگهداشتن پا هنگام دراز کشيدن و جوراب ساق بلند کشي) است. در صورت بروز مشکلات اساسي جراحي ضروري است. روش‌هاي درماني متداول عبارتند از اسکلروتراپي (تزريق مايع) و جراحي. انديکاسيون‌هاي درمان جراحي شامل درد دائم و ناتوان‌کننده، ترومبوفلبيت (لخته شدن) سطحي راجعه، ضايعات و زخم‌هاي پوستي همراه با خونريزي هستند.