پره اکلامپسي (Preeclampsia)بصورت فشارخون بالا و دفع پروتئين اضافي در ادرار ديده مي‌‌شود و پس از هفته ي 20 بارداري در زناني که قبل از بارداري فشارخون طبيعي داشته اند، بوجود مي‌‌آيد. حتي افزايش خفيف فشارخون نيز مي‌‌تواند نشانه اي از پر‌هاکلامپسي باشد. عدم درمان پره اکلامپسي مي‌‌تواند منجر به عوارض جدي کشنده براي مادر و جنين شود. اگر مبتلاء به پره اکلامپسي هستيد، تنها راه درمان، زايمان نوزادتان است . اگر پره اکلامپسي در شما خيلي زودتر از زمان زايمان تشخيص داده شد، شما و پزشکتان با يک مشکل پيچيده مواجه هستيد. جنين شما به زمان بيشتري براي رشد نياز دارد ، بنابراين بايد از قرار دادن خود يا جنينتان در معرض خطر و عوارض جدي اجتناب کنيد.

پره اکلامپسي قبلاً توکسمي‌‌نامي‌ده مي‌‌شد زيرا تصور مي‌‌شد که اين مشکل توسط يک توکسين در جريان خون مادر باردار ايجاد مي‌‌شود. اين نظريه مدت زياديست که مردود اعلام شده است ، اما محققان هنوز درصدد پي بردن به دلايل ايجاد پره اکلامپسي هستند. برخي از دلايل احتمالي عبارتند از :

• جريان خون ناکافي به رحم
• آسيب به عروق خوني
• مشکل در سيستم ايمني
• رژيم غذايي فقير

ساير اختلالات فشارخون بالا در بارداري :

پره اکلامپسي بعنوان يکي از چ‌هار اختلال فشارخون بالا که مي‌‌تواند طي بارداري اتفاق بيفتد طبقه بندي مي‌‌شود. سه اختلال ديگر عبارتند از :

پرفشاري خون بارداري : زناني که اين مشکل را دارند، فشار خون بالايي دارند ولي ميزان پروتئين دفعي در ادرارشان بالا نيست. برخي زنان دچار فشارخون بالاي بارداري در نهايت دچار پره اکلامپسي مي‌‌شوند.

هيپرتانسيون مزمن : در اين اختلال، فشار خون بالاست و قبل از هفته ي 20 بارداري ظاهر مي‌‌شود يا بيش از 12 هفته پس از زايمان به طول مي‌‌انجامد. معمولاً پرفشاري خون مزمن قبل از بارداري وجود دارد ولي تشخيص داده نمي‌‌شود.

پره اکلامپسي علاوه بر هيپرتانسيون مزمن : اين شرايط زماني اتفاق مي‌‌افتد که مادر قبل از بارداري دچار پرفشاري خون مزمن باشد و سپس فشار خون بالا و دفع پروتئين در بارداري وضعيت را وخيم تر مي‌‌کند.

پره اکلامپسي فقط در دوران بارداري ايجاد مي‌‌شود. عوامل خطر آن عبارتند از :

سابقه پره اکلامپسي : سابقه فردي يا خانوادگي پره اکلامپسي ، خطر ايجاد آنرا افزايش مي‌‌دهد.

اولين بارداري : بيشترين خطر ايجاد پره اکلامپسي مربوط به اولين بارداري است.

همسر جديد : هر بارداري با شريک جديد ، خطر پره اکلامپسي را نسبت به دومي‌ن يا سومي‌ن بارداري از يک همسر ، بيشتر افزايش مي‌‌دهد.

سن : خطر پره اکلامپسي در زنان جوانتر از 20 سال و مسن تر از 40 سال بيشتر است.

چاقي : خطر پره اکلامپسي در زنان چاق بيشتر است.

بارداري‌هاي چند قلو : پره اکلامپسي در زناني که دو، سه يا چند قلو باردار هستند، بيشتر ديده مي‌‌شود.

فاصله طولاني بين بارداري‌ها : اين عامل نيز خطر پره اکلامپسي را افزايش مي‌‌دهد.

ديابت و ديابت بارداري : در زناني که ديابت بارداري دارند، خطر ايجاد پره اکلامپسي با پيشرفت بارداري بيشتر مي‌‌شود.

سابقه بيماري‌هاي خاص : داشتن شرايط خاصي همچون پرفشاري خون مزمن، سردرد‌هاي مي‌گرني، ديابت، بيماري کليوي و آرتريت روماتوئيد يا لوپوس در قبل از بارداري سبب افزايش خطر پره اکلامپسي مي‌‌شود.

ديگر عوامل احتمالي :

محققان در حال تحقيق بر اين موضوع هستند که آيا عوامل ذيل با افزايش خطر پره اکلامپسي در ارتباطند يا خير :

داشتن ديگر بيماري‌‌ها : شواهدي وجود دارد که هم عفونت ادراري و هم بيماري پريودنتال (لثه) طي بارداري با افزايش خطر پره اکلامپسي در ارتباطند، اين مساله نشان مي‌‌دهد که آنتي بيوتيک‌‌ها مي‌‌توانند در پيشگيري از پره اکلامپسي نقش داشته باشند.

عدم کفايت ويتامين D : شواهدي مبني بر ارتباط بين کمبود ويتامين D دريافتي و افزايش خطر پره اکلامپسي وجود دارد، همچنين گفته مي‌‌شود مکمل ويتامين D در اوايل بارداري مي‌‌تواند در پيشگيري از پره اکلامپسي نقش داشته باشد.

سطوح بالاي پروتئين‌هاي خاص : در زنان بارداري که سطوح پروتئين‌هاي خاصي در خون يا ادرارشان بالاست، احتمال ايجاد پره اکلامپسي بيش از ساير زنان است. اين پروتئين‌ها با رشد و عملکرد رگ‌هاي خوني تداخل دارند بطوريکه مي‌‌توان اينگونه تعبير کرد که پره اکلامپسي، ناشي از اختلال عروق خوني تغذيه کننده جفت است. محققان بر اين باورند که تست خون يا ادرار مي‌‌تواند روزي بعنوان ابزار غربالگري پره اکلامپسي بکار گرفته شود. با اين حال، تحقيقات بيشتري در اين خصوص مورد نيازست.

اغلب زنان مبتلا به پره اکلامپسي ، نوزادان سالمي‌‌ بدنيا مي‌‌آورند. هرچه پره اکلامپسي شديدتر و شروع آن به اوايل دوران بارداري نزديکتر باشد، خطر بيشتري مادر و نوزاد را تهديد مي‌‌کند. پره اکلامپسي نيازمند القاي درد زايمان و زايمان کردن است. سزارين در همه ي موارد مورد نياز نيست. ولي اگر ايجاد درد زايمان بعلت سن نوزاد سخت باشد ، پزشک ممکن است سزارين را توصيه کند. هرچه سن بارداري کمتر باشد ، القاي درد زايمان سخت تر است.

عوارض پره اکلامپسي عبارتند از :

فقدان جريان خون در جفت: پره اکلامپسي بر شريان‌هاي حامل خون به جفت اثر مي‌‌گذارد. اگر جفت، خون کافي دريافت نکند جنين اکسيژن و مواد مغذي کمتري دريافت مي‌‌کند که اين عامل مي‌‌تواند منجر به رشد آهسته ، تولد پيش از موعد و مشکلات تنفسي در نوزاد شود.

قطع ناگهاني جفت از رحم: پره اکلامپسي خطر جدا شدن جفت را افزايش مي‌‌دهد، در اين حالت قبل از زايمان ، جفت از ديواره داخلي رحم جدا مي‌‌شود. کنده شدن شديد مي‌‌تواند سبب خونريزي زياد و آسيب به جفت شود که اين مساله مي‌‌تواند زندگي مادر و نوزاد را تهديد کند.

سندرم HELLP : که مخفف هموليز (تخريب گلبول‌هاي قرمز خون )، افزايش آنزيم‌هاي کبدي و کاهش تعداد پلاکت‌‌هاست . سندرمي‌‌است که بسرعت زندگي مادر و نوزاد را تحت تاثير قرار مي‌‌دهد. علائم HELLP عبارتند از : تهوع و استفراغ، سردرد و درد در قسمت سمت راست بالاي شکم . اين سندرم بسيار خطرناک است چون مي‌‌تواند قبل از بروز علائم پره اکلامپسي رخ دهد.

اکلامپسي : وقتي پره اکلامپسي کنترل نشده باشد، اکلامپسي که همان پره اکلامپسي همراه با تشنج است رخ مي‌‌دهد. علائم اکلامپسي عبارتند از : درد در قسمت فوقاني سمت راست شکم، سردرد شديد ، مشکلات بينايي و تغيير وضعيت ذهني مثل کاهش هوشياري . اکلامپسي مي‌‌تواند به اندام‌هاي حياتي فرد از جمله مغز، کبد و کليه‌ها آسيب جدي وارد کند. اکلامپسي درمان نشده مي‌‌تواند منجر به کما، آسيب مغزي و مرگ در مادر و نوزاد شود.

مشکل قلبي- عروقي : پره اکلامپسي مي‌‌تواند خطر ابتلا به بيماري قلبي- عروقي را در آينده افزايش دهد.

تنها درمان پره اکلامپسي زايمان است. تا وقتي که فشارخون بالاست خطر تشنج، کنده شدن جفت، سکته مغزي و خونريزي شديد احتمالي بالاست. البته اگر اين اتفاقات در اوايل دوران بارداري رخ دهد، زايمان بهترين گزينه براي جنين نيست .

اگر در يک مورد يا بيشتر از بارداري‌هاي قبلي تان پره اکلامپسي داشته ايد، متخصصتان بررسي‌هاي بيشتري را در دوران بارداري توصيه مي‌‌کنند. ممکن است پزشک شما بخواهد که در فاصله هفته 20 تا 32 بارداري ، هر دو هفته يکبار و پس از آن ، هر هفته به وي مراجعه کنيد.

دارو‌ها :

پزشک احتمالاً دارو‌هاي زير را برايتان تجويز مي‌‌کند :

دارو‌هاي کاهنده فشارخون : اين دارو‌ها که ضد فشارخون نامي‌ده مي‌‌شوند، براي کاهش فشارخونتان تا زمان زايمان مورد استفاده قرار مي‌‌گيرند.

کورتيکواستروئيد‌ها : اگر پره اکلامپسي حاد يا سندرم HELLP داريد، دارو‌هاي کورتيکواستروئيدي موقتاً سبب بهبود عملکرد کبد و پلاکت‌‌ها مي‌‌شوند و از اين طريق ادامه بارداري را ممکن مي‌‌سازند. همچنين کورتيکواستروئيد‌ها باعث رشد سريعتر ريه جنين در کمتر از 48 ساعت مي‌‌شوند، اين مرحله در کمک به جنين نارس جهت آماده شدن براي زندگي در خارج از رحم از اهميت بالايي برخوردار است.

دارو‌هاي ضد تشنج : در صورت حاد بودن پره اکلامپسي، پزشک يک داروي ضدتشنج مانند سولفات منيزيم براي پيشگيري از اين تشنج تجويز مي‌‌کند.

پره اکلامپسي مي‌‌تواند بتدريج پيشرفت کند ولي اغلب بطور ناگهاني پس از هفته 20 بارداري شروع مي‌‌شود. پره اکلامپسي مي‌‌تواند خفيف يا شديد باشد و علائم و نشانه‌هاي آن شامل موارد زير است :

• فشارخون بالا (هيپرتانسيون) : 90/140 يا بيشتر - در دو زمان مختلف حداقل با 6 ساعت فاصله ، ولي نه بيش از 7 روز فاصله.
• وجود پروتئين زياد در ادرار ( پروتئينوري )
• سردرد‌هاي شديد
• تغيير در بينايي ، از جمله از دست دادن موقت بينايي ، تاري ديد يا حساسيت به نور
• درد ناحيه فوقاني شکم، معمولاً زير دنده‌هاي سمت راست
• حالت تهوع يا استفراغ
• سرگيجه
• کاهش دفع ادرار
• افزايش ناگهاني وزن خصوصاً بيش از (900 گرم ) در هفته
• ورم ( ادم ): ادم در صورت يا دست‌‌ها اغلب همراه با پره اکلامپسي مشاهده مي‌‌شود اما نشانه قابل اعتمادي جهت تشخيص پره اکلامپسي نيست، چون معمولاً در بيشتر بارداري‌هاي طبيعي هم اتفاق مي‌‌افتد.

راهي براي پيشگيري از پره اکلامپسي ، شناخته نشده است. کاهش مصرف نمک يا تغيير فعالييتتان طي بارداري، خطر را کاهش نمي‌‌دهد. بهترين راه براي مراقبت از خود و فرزندتان، پيگيري زود هنگام و منظم پره ناتال است. اگر پره اکلامپسي زود تشخيص داده شود، مي‌‌توانيد با پزشکتان در مورد پيشگيري از عوارض آن مشورت کنيد.