همه افراد مو دارند و غالباً ميزان موي آن‌‌ها بستگي به ساختار ژنتيکي آن‌ها دارد . وليکن چنانچه شما خانمي‌‌هستيد که داراي مقادير زيادي مو‌هاي ضخيم و پررنگ هستيد که اين مو‌ها در نواحي‌اي رويش دارند که خاص مردان است، مثلاً بر روي صورت، قفسه سينه يا کم، مبتلا به هيرسوتيسم يا پرمويي محسوب مي‌‌شويد .

هيرسوتيسم، رشد زياد مو با الگوي مردانه در زنان است . هيرسوتيسم از افزايش در هورمون‌‌هاي مردانه (آندروژن‌ها) به ويژه تستوسترون ناشي مي‌‌شود. در برخي موارد نيز هيرسوتيسم به دليل نژاد يا ويژگي خانوادگي است .

% از زنان ايالات متحده آمريکا به درجاتي از هيرسوتيسم مبتلا هستند.

تا زمان بلوغ، بدن شما با مو‌هاي ريز و کمرنگي به نام کرک پوشيده شده است . زماني‌که شما از نظر جنسي بالغ مي‌‌شويد، هورمون‌‌هاي مردانه به نام آندروژن‌‌ها منجر به ضخيم و تيره شدن کرک‌‌ها در نقاط خاصي از بدن مي‌‌شوند. رويش غيرطبيعي مو‌هاي زائد در زنان (هيرسوتيسم) از ميزان بالاي آندروژن‌‌ها يا حساسيت افزايش يافته فوليکول‌‌هاي مو به اين هورمون‌ها منتج مي‌‌شود . در حدود نيمي‌‌از زنان دچار هيرسوتيسم خفيف، سطوح بالايي از آندروژن را در بدنشان دارند. غالباً هيرسوتيسم شديد به دليل سطوح بالاي آندروژن است . شرايطي که منجر به سطوح بالاي آندروژن مي‌‌شوند عبارتند از : • سندرم تخمدان پلي کيستيک . اين سندرم معمول از عدم تعادل در هورمون‌‌هاي جنسي ناشي مي‌‌شود و منتج به قاعدگي‌‌هاي نامنظم، چاقي، ناباروري و وجود کيست‌‌هايي در تخمدان‌‌ها مي‌‌گردد . سندرم تخمدان پلي کيستيک معمول‌ترين علت قابل شناسايي هيرسوتيسم است . • سندرم کوشينگ . سندرم کوشينگ شرايطي است که در زمان در معرض قرار گيري بدن با مقادير بالاي هورمون کورتيزول اتفاق مي‌‌افتد .کورتيزول هورمون استروئيدي است که در پاسخ به استرس ترشح مي‌‌شود. اين سندرم زماني ايجاد مي‌‌شود که غدد آدرنال –غدد مترشحه هورمون که درست دربالاي کليه‌‌ها قرار دارند- مقادير زيادي کورتيزول بسازند يا فرد براي مدت زماني طولاني دارو‌هاي شبه کورتيزول دريافت کند. سطوح افزايش يافته ي کورتيزول تعادل هورمون‌‌هاي جنسي را در بدن به هم مي‌‌زند و منتج به هيرسوتيسم مي‌‌شود.

• هيپرپلازي مادرزادي غده آدرنال (هيپرپلازي: افزايش غير طبيعي تعداد سلول‌‌هاي طبيعي در يک عضو که باعث افزايش حجم آن مي‌‌شود). چنين شرايط ارثي با توليد غيرطبيعي هورمون‌هاي استروئيدي مانند کورتيزول و آندروژن توسط غدد آدرنال توصيف مي‌‌شود.
• تومور‌ها. ندرتاً هيرسوتيسم مي‌‌تواند به دليل تومور ترشحي آندروژن در تخمدان‌‌ها و يا غدد آدرنال باشد .
• برخي دارو‌ها . يکسري از دارو‌ها منجر به هيرسوتيسم مي‌‌شوند . يکي از اين دارو‌ها دانازول است که به منظور درمان اندومتريوز تجويز مي‌‌شود .
• نا شناخته : برخي اوقات، علت قابل شناسايي وجود ندارد. رشد بي رويه مو‌هاي زائد در زناني که سطوح نرمال آندروژن داشته و سيکل‌‌هاي قاعدگي منظمي‌‌دارند و هيچ يک از موارد فوق الذکر نيز در آن‌ها صدق نمي‌‌کند ، هيرسوتيسم ناشناخته نامي‌ده مي‌‌شود بدين معنا که هيچ دليل قابل شناسايي براي نارسايي آن‌ها وجود ندارد. چنين حالتي بيشتر در جمعيت‌‌هاي نژادي خاص ديده مي‌‌شود .

فاکتور‌هاي متعددي ابتلا و پيشرفت هيرسوتيسم را تحت تاثير قرار مي‌‌دهند و عبارتند از :

• تاريخچه خانوادگي . شرايط متعددي که منجر به هيرسوتيسم مي‌‌شوند، از جمله هيپرپلازي مادرزادي غده آدرنال و سندرم تخمدان پلي کيستيک، به صورت خانوادگي ديده مي‌‌شوند .
• نژاد . احتمال ابتلا به هيرسوتيسم ناشناخته در نژاد زنان مديترانه‌اي، خاورميانه و آسياي جنوبي بيش از ساير نژاد‌هاست .

هيرسوتيسم مي‌‌تواند از نظرروحي ناراحت کننده باشد . برخي از زنان مبتلا به هيرسوتيسم عزت نفس پايين تري دارند و احساس مي‌‌کنند حس زن بودن در آن‌ها کمرنگ تر است. هيرسوتيسم خود به تنهايي عوارض جسماني به همراه ندارد وليکن چنانچه علت آن عدم تعادل هورموني باشد عوارضي به همراه خواهد داشت .

درمان هيرسوتيسم شامل ترکيبي از روش‌هاي مراقبت فردي ، درمان‌هاي از بين برنده ي مو و استفاده از دارو مي‌شود.

درمان‌‌هاي از بين برنده ي مو عبارتند از :

• الکتروليز . در اين نوع درمان ،سوزن کوچکي را وارد هر يک از فوليکول‌هاي مو مي‌‌کنند و از اين طريق جريان الکتريکي عبور مي‌‌دهند تا فوليکول را تجزيه و نهايتاً تخريب کند . نتيجه الکتروليز حذف دائمي‌‌مو‌هاست وليکن فرايند دردناکي محسوب مي‌‌شود . معمولاً از يکسري کرم‌‌هاي بيحس کننده موضعي به منظور کاهش اين درد استفاده مي‌‌کنند . عوارض جانبي اين روش شامل تيره يا روشن شدن نواحي تحت درمان است و ندرتاً اسکار يا جاي زخم هم باقي مي‌‌ماند .
• ليزردرماني . در اين فرايند اشعه ليزر را از روي پوست عبور مي‌‌دهند که منجر به ناتوان ساختن فوليکول‌ها شده و از رشد آن‌ها جلوگيري مي‌‌کند . جلسات ليزردرماني از چند دقيقه تا چند ساعت به طول مي‌‌انجامد و مدت آن بستگي به اندازه ناحيه تحت درمان دارد. بعد از درمان ،برخي از افراد دوره طولاني را بدون رويش مجدد مو سپري مي‌‌کنند درحاليکه برخي ديگر به جلسات درمان مجدد در جهت تمديد نياز پيدا مي‌‌کنند . روش ليزر درماني مي‌‌تواند دردناک و ناراحت کننده باشد ، فرد احساس پاشيدن روغن داغ بر پوست خود دارد . اين روش منجر به قرمزي و تورم مي‌‌شود . همچنين مي‌‌تواند منجر به سوختگي و تغييرات رنگ در پوست شما شود . درضمن درمان با ليزر پرهزينه و گران است دارو‌هاي مورد استفاده در درمان هيرسوتيسم عبارتند از :

1. دارو‌هاي خوراکي ضدبارداري . قرص‌هاي ضدبارداري يا ديگر دارو‌هاي هورموني ضدبارداري حاوي استروژن و پروژسترون ، از طريق مهار توليد آندروژن منجر به درمان هيرسوتيسم مي‌‌شوند . دارو‌هاي خوراکي ضدبارداري معمول ترين درمان هيرسوتيسم در زناني هستند که قصد باردار شدن ندارند .
2. ضد آندروژن‌ها . اين نوع از دارو‌ها از باند شدن آندروژن‌ها به رسپتور‌ها ممانعت به عمل مي‌‌آورند . معمول ترين داروي ضدآندروژن مورد استفاده در درمان هيرسوتيسم داروي اسپيرونولاکتون(آلداکتون) است.
3. کرم موضعي . افلورنيتين (وانيکا) يک کرم تجويزي مخصوص مو‌هاي زائد صورت در زنان است. اين کِرم مستقيماً بر روي ناحيه مورد نظر از پوست صورت زده مي‌‌شود و کمک به کُند شدن رشد مو‌هاي جديد مي‌‌کند و ليکن منجر به از بين رفتن مو‌هاي فعلي و موجود نمي‌‌شود . دوماه زمان لازم است تا اين دارو عمل کند و در صورتيکه فرد به مدت 8هفته از اين دارو استفاده نکند، رشد مو‌ها به همان ميزان قبل از درمان بازمي‌‌گردد . عوارض جانبي ممکن عبارتند از سوزش ، خارش و تحريک پوستي .

معمولاً بعد از شروع دارودرماني هيرسوتيسم، يک ماه زمان مي‌‌برد تا بتوانيد متوجه تفاوت معنادار در رشد مو‌ها شويد . چنانچه پزشکتان قادر به يافتن داروي مناسب و پاسخ دهنده در شما نشود، شما را به يک متخصص در نارسايي‌هاي پوستي ارجاع خواهد داد ( متخصص پوست يا درماتولوژيست) .

نشانه اصلي هيرسوتيسم رويش موي ضخيم و رنگدار در نقاطي از بدن است ،نقاطي که خاص مردان است ، به عنوان مثال در صورت، قفسه سينه و کمر. چنانچه هيرسوتيسم ناشي از سطوح افزايش يافته‌ي هورمون‌هاي آندروژن باشد نشانه‌ها و علائمي‌‌ديگري را نيز تجربه خواهيد کرد .

علائم و نشانه‌‌هاي هيرسوتيسم عبارتند از :
• موي ضخيم و پررنگ به ويژه در صورت، قفسه سينه و کمر
• صداي کلفت
• کچلي
• جوش
• کاهش سايز سينه‌‌ها
• بزرگي کليتوريس(عضو کوچک و نعوظي دستگاه تناسلي زن)
• افزايش حجم ماهيچه‌‌ها

به طور کلي هيرسوتيسم قابل پيشگيري نيست؛ وليکن چنانچه شما مبتلا به سندرم تخمدان پلي کيستيک هستيد، کنترل چاقي و پيشگيري از حساسيت سلولي به انسولين، شرايطي که سلول‌ها به مقادير نرمال انسولين پاسخ نمي‌‌دهند ، منتج به سطوح پايين‌تر آندروژن و در پي آن هيرسوتيسم خفيف‌تر مي‌‌شود .