اختلال شخصيت خودشيفته نوعي اختلال شخصيت است که در آن فرد خود را بزرگ و مهم مي‌پندارد و به گونه‌اي غلوّآميز احساس توانايي و لياقت مي‌کند.

اين افراد خود را آدمهاي خاصي مي‌پندارند و انتظار دارند بطور خاصي نيز با آنها رفتارشود. تحمل انتقاد بر ايشان سخت است و در مقابل آن خشمگين شده، فرد مورد نظر را به «ناداني، حماقت و عدم درک واقعيت» متهم مي‌کنند. خود را قوي، مشهور، داناترين و ... قلمداد کرده، انتظار اطاعت و پيروي ديگران را دارند. چون ديگران نمي‌توانند خواسته‌هاي آنها را برآورده سازند. چون بزرگ‌بيني او در تضاد با واقعيت است، روابط اجتماعي‌شان شکننده بوده و مسائل بين فردي، شغلي و فقدان‌هاي زيادي دارند که با رفتارخود آنها را بوجود مي‌آورند، در حالي که هيچ بينش و آگاهي نسبت به آنها ندارند.

بيشترين توجه در مورد خود شيفتگي بيمارگونه بعضي افراد در نظريه روانکاوي صورت گرفته است. از نظر فرويد «خود شيفتگي» مرحله‌اي از رشد طبيعي است که بعدا در مراحل رشد يافته تر به «عشق خارجي (ديگري)» متحول مي‌شود و کودک قادر مي‌شود به ديگران عشق بورزد. خود شيفتگي بيمار گونه زماني ظاهر مي‌شود (به عشق خارجي متحول نمي‌شود) که کودک اغلب بوسيله کساني مراقبت شوند که بطور اطمينان بخشي او را دوست نداشته باشند. فرويد اعتقاد داشت که اکثر افراد خود شيفته والديني «سرد ، بي‌تفاوت» و در عين حال نسبت به کودک خود «پرخاشگري و کينه توزي» داشته‌اند. در اين وضعيت کودک براي بدست آوردن «محبت و عشق مطمئن» به درون برمي گردد تا براحساس شکننده طرد شدن (دوست نداشته شدن) غلبه کند.

خودشيفتگي عبارتي است که براي توصيف کساني که بيشتر به خودشان توجه مي‌کنند تا ديگران به کار مي‌رود. تشخيص بين کساني که داراي شخصيت خودشيفته هستند و آن‌هايي که دچار اختلال شخصيت خودشيفتگي هستند اهميت دارد. کساني که شخصيت خودشيفته دارند غالباً خودپسند، متکبر، مطمئن و خودمحور به نظر مي‌آيند امّا همانند کساني که به اختلال شخصيت خودشيفتگي دچارند، داراي تصورات مبالغه آميز و بلند پروازانه نسبت به توا نائي‌هاي خود نيستند .

روان درماني اختلال شخصيت خود شيفته بي نهايت مشکل است. چون براي پيشرفت درمان اين افراد بايد دست از تمايلات خود شيفتگي بردارند تا بتوانند با درمانگر رابطه برقرار نمايند. و اين مستلزم بينش و آگاهي بيمار نسبت به رفتار وتفکر خود است. اين بينش در اصل وجود ندارد و اگر هم به مشکل خود بينش پيدا کنند به دنبال آن تصوير متلاشي شده خود باعث مي‌شود که دوباره رفتار و تفکر خود بزرگ بيني را در پيش بگيرند

دارو درماني

همراه با روان درماني استفاده از ضد افسردگي‌ها و کربنات ليتيوم براي تحمل بهتر احساس طرد شدن و نوسانات خلقي مفيد است.

احساس خود بزرگ بيني مبني بر مهم بودن خود دارد (مثلا در دستاوردها و استعدادهاي خود مبالغه مي‌کند و انتظار دارد بدون موفقيت‌هاي مناسب فرد برتر شناخته شود)

اشتغال ذهني با تخيلات : موفقيت ، قدرت ، استعداد ، درخشندگي ، زيبايي و عشق ايده‌ال.

معتقد است فردي استثنائي و خاص است و فقط افراد (يا نهادهاي) استثنائي و خاص مي‌توانند او را بفهمند و يا با او «نشست و برخاست» داشته باشند.

احساس صاحب استحاق بودن يا شايستگي دارد. يعني انتظارات غيرمنطقي براي مداراي خاص و مطلوب يا موافقت حتمي با توقعات خود را دارد.

در روابط بين فردي استثمارگر است. يعني براي رسيدن به اهداف خود از ديگران بهره‌کشي مي‌کند.

فاقد هم حسّي است: نسبت به شناخت و همانند سازي با احساسات ديگران تمايلي ندارد.

غالبا به ديگران حسادت مي‌ورزد يا معتقد است ديگران حسودي او را مي‌کنند.

نگرش يا رفتارهاي خود خواهانه و پرنخوت نشان مي‌دهد.

رفتار محبت آميز و اطمينان بخش والدين تا به کودک احسال دوست داشته شدن و امنيت داشتن القا شود.