اعتياد يک بيماري رواني، اجتماعي و اقتصادي است که از مصرف غيرطبيعي و غيرمجاز برخي مواد مانند الکل، ترياک، حشيش و... ناشي مي شود و باعث وابستگي رواني يا فيزيولوژيک فرد مبتلا (معتاد) به اين مواد مي شود و در عملکرد جسمي، رواني و اجتماعي وي تأثيرات نامطلوب بر جاي مي‌گذارد.

بلوغ و نوجواني

دوران بلوغ و نوجواني يکي از حساس ترين دوره هاي زندگي به شمار مي رود. در اين دوره ي سني خصوصياتي از قبيل تشخص طلبي ، اعلام استقلال ، مخالفت جويي ، خودنمايي ، تبعيت از گروه هاي مرجع و ده ها صفت ديگر بروز مي کند. دوره جواني زمان بحران و شورش است. جوان با دارا بودن ويژگي خاص خود به دنبال هيجان است و در اين راه اغلب به بيراهه کشيده مي شود.

اختلافات خانوادگي و تضاد و کشمکش بين والدين

درگيري هاي خانوادگي بين والدين موجب مي شود که فرزندان از مراقبت و کنترل لازم برخوردار نباشند. اين وضعيت و فضاي نامناسب و نامساعد خانوادگي و عدم صميميت بين افراد خانواده موجب مي گردد که فرزندان چنين خانواده اي براي خود دوستاني بيابند و با اهمال وغفلتي که در پرورش آنها شده، به سوي اعتياد سوق داده شوند.

دوستان ناباب و معتاد

برخي از افراد سست عنصر و بي اراده وقتي مي بينند دوستانشان با مصرف مواد مخدر نگراني ها و گرفتاري هاي روحي خود را " خاموش مي کنند " ، و حالت" آرامش " و" شادي موقتي" به دست مي آورند، از روي کنجکاوي ترغيب مي شوند تا با چند بار مصرف ، حالتي مانند آنان به دست آورند. اما همين گرايش موقت موجب اعتياد مي گردد و يک عمر بدبختي و پشيماني را در پي مي آورد.

نابساماني هاي زندگي و بيکاري

بيکاري و فرار از مشکلات زندگي و عدم توانايي فرد در روبرو شدن با مسائل اجتماعي از ديگر عواملي هستند که موجب مي شوند شخص، مواد مخدر را پناهگاهي براي خود تلقي کند و به آن پناه ببرد.

تنهايي، احساس بي پناهي، نداشتن دوستان خوب

تنهايي و بي کسي و شکست هاي اجتماعي و نداشتن دوستاني صالح، امين، دلسوز و مهربان نيز ممکن است فرد را به طرف اعتياد سوق دهد.

فشارهاي عصبي و رواني

در اکثر اوقات عوامل رواني و فشارهاي عصبي ، کششي براي اعتياد در فرد به وجود مي آورد. مشکلات و نيازهاي رواني و عاطفي برآورده نشده و عوامل نامساعد و ناراحت کننده ي زندگي ، شخص را به طرف مواد مخدر سوق مي دهد.

لذت هاي نفساني زودگذر

گروهي نيز با تصوري نادرست براي پيدا کردن آرزوهاي گمشده خود به مصرف مواد مخدر روي مي آورند و آن را منبع لذت و خوشحالي و رفع نيازمندي هاي خود مي پندارند.

فراواني و در دسترس بودن مواد مخدر

نمي توان انکار کرد که فراواني مصرف مواد مخدر و در دسترس بودن و تهيه آسان آن، افراد معتاد و توزيع کنندگان را بر مي انگيزاند و تأثير بسياري در معتاد کردن افراد زودباور به ويژه نوجوانان و جوانان دارد.

اعتياد ميتواند باعث مرگ فرد شود.

بيماري اعتياد به مواد مخدر، تقريباً يک بيماري مهلک است که به درمان طولاني نياز دارد و درمان آن با سم زدايي شروع شده و با ادامه درمان و ايجاد محيطي امن و عاري از فشارهاي رواني ، قدم هاي بعدي درمان برداشته مي شود. اين اعتقاد که اعتياد درمان ندارد کاملاً بي اساس و دور از ذهن است. ممکن است درمانِ اعتياد طولاني مدت و سخت باشد؛ اما اميد به درمان و بهبودي ، بسيار بالاست.

• مقاوم تر شدن بدن يا تلورانس
• خود مشغولي يا وسوسه
• افزايش مصرف
• از دست دادن کنترل
• ادامه مصرف با وجود عواقب خطرناک
• بروز نشانه هاي خماري

اجتناب از مصرف دخانيات و الکل