پريکارديت عارضه‌اي است که در آن پريکارديوم يعني غشايي که دور قلب را مي‌‌پوشاند، دچار التهاب مي‌‌شود. اين التهاب باعث محدوديت در کارآيي عمل پمپاژ قلب مي‌‌شود. پريکارد يا آبشامه دو لايه دارد؛ لايه داخلي به ديواره عضلاني قلب چسبيده و لايه خارجي حفره قفسه سينه‌ که قلب در آن قرار گرفته است را مي‌‌پوشاند. بين اين دو لايه، مايع لغزند‌هاي وجود دارد که قلب را در عين ثابت بودن در جاي خود، قادر به تپيدن مي‌‌کند. وقتي که پريکارديت باعث التهاب اين غشا مي‌‌شود، مي‌زان اين مايع زياد شده و حرکت قلب در عمل محدود مي‌‌شود؛ به ويژه توانايي قلب براي پر و خالي شدن از خون کاهش مي‌‌يابد. حدود 10 درصد افرادي که دچار حمله قلبي شد‌هاند، در اثر مرگ بافت قلبي، دچار پريکارديت نيز مي‌‌شوند. همچنين وقوع پريکارديت در مردان بسيار بيشتر از زنان است.

يکي از شايع‌ترين علت‌‌هاي پريکارديت به ويژه در جوانان عفونت‌‌هاي ويروسي است. در بسياري از موارد، دلايل پريکارديت ممکن است ناشناخته باقي بمانند. دلايل ديگر پريکارديت شامل حمله قلبي، سرطان، پرتودرماني، آسيب به قفسه سينه، جراحي قبلي قفسه سينه، بيماري خودايمني، نارسايي کليه يا استفاده از دارو‌هاي سرکوب کننده سيستم ايمني هستند.

عوارض پريکارديت نادر هستند ولي عفونت ممکن است باعث اختلال ريتم يا حتي بلوک قلبي شود (وقتي که ايمپالس‌‌هاي الکتريکي مولد ريتم قلبي به خوبي انتقال نمي‌‌يابند). پريکارديت کنستريکتيو (فشارنده) نيز ممکن است رخ دهد که در اين حالت التهاب باعث مي‌‌شود، پريکارد ضخيم شده و بافت اسکار (بافت ترمي‌مي‌‌چسبنده) ما بين پريکارد و قلب گسترش يابد. همچنين پريکارد انعطاف خود را از دست مي‌‌دهد و نارسايي قلبي بوجود مي‌‌آيد. در چنين مواردي برداشتن همه يا قسمتي از پريکارد با عمل جراحي تن‌ها راه چاره است. حتي بعد از حمله قلبي عوارض ديگري نيز ممکن است رخ دهند که به محل وقوع آسيب در قلب و شدت آن بستگي دارند. از طرفي ممکن است ضربان قلب کاهش زيادي پيدا کند، طوري که استفاده از ضربان‌ساز ضروري شود. همچنين ممکن است آريتمي‌‌ و نارسايي قلبي نيز رخ دهند.

• استراحت مطلق در صورت کاهش برون‌ده قلبي و نيز تا زماني که تب ، درد قفسه سينه و فريکشن راب وجود دارد.
• استفاده از ساليسيلات براي تسکين درد و افزايش باز جذب مايعات در پريکارديت روماتوئيدي.
• استفاده از کورتن براي کنترل علايم سرعت بخشيدن به بهبود روند التهابي و پيشگيري از عود تجمع مايع در پريکارديت.
• تجويز پني‌سيلين در پريکارديت ناشي از تب روماتيسمي‌.
• تجويز ايزونيازيد ، اتامبوتول ، ريفامپين و استرپتومايسين در پريکارديت سلي.

شايع‌ترين علامت پريکارديت يک درد تيز و شديد خنجر مانند در مرکز يا سمت چپ قفسه سينه (نزديک قلب) است که گاهي اوقات اين درد به سمت گردن يا شانه نيز انتشار پيدا مي‌­کند. اين درد ممکن است به آساني با علايم يک حمله قلبي اشتباه گرفته ‌شود. وقتي که فرد خوابيده است و يا در زمان نفس کشيدن عمي‌ق، درد معمولا بيشتر خواهد بود. عرق کردن و خستگي نيز از علايم ديگر اين بيماري قلبي است.

درمان اختصاصي عفونت زمينه‌اي به صورت استراحت در تخت به منظور کاهش بار کاري قلب و کاهش آسيب ميوکارد و پيشگيري از بزرگي قلب در نظر گرفته مي‌‌شود.