آسم وضعيتي است که در آن مسيرهاي تنفسي تنگ و ملتهب شده و موکوس اضافي ترشح مي کنند. اين وضعيت مي تواند باعث مشکل شدن تنفس، سرفه، خس خس سينه و تنگي نفس شود.

در برخي افراد، آسم تنها يک مشکل کوچک محسوب مي شود. اما براي برخي از افراد، آسم مي تواند به يک مشکل بزرگ تبديل شود که مانع انجام فعاليت هاي روزمره فرد شده و حتي مي تواند به حملات کشنده آسم منجر شود.

درماني براي آسم وجود ندارد اما علايم آن قابل کنترل هستند. به دليل اينکه علايم بيماري آسم با گذشت زمان تغيير مي کنند، لازم است با پزشک خود همکاري لازم را داشته باشيد تا علايم و نشانه هاي بيماريتان را به دقت پيگيري نموده و بر حسب نياز درمان هاي لازم براي شما بکار گرفته شود.

علايم آسم مي تواند خفيف يا شديد باشد و از فردي به فرد ديگر کاملاً متغير مي باشد. شما ممکن است تعداد اندکي از حملات آسم را تجربه کنيد و تنها در زمان هاي خاصي علايم آسم را داشته باشيد مانند زمان هايي که ورزش مي کنيد يا اينکه هميشه علايم بيماري را تجربه کنيد.

علايم و نشانه هاي آسم عبارتند از :
• تنگي نفس
• سفتي يا درد قفسه سينه
• مشکل در خواب که به دليل تنگي نفس، سرفه يا خس خس سينه ايجاد مي شود.
• صداي خس خس يا سوت در زمان بازدم( خس خس از علايم معمول آسم در کودکان مي باشد).
• حملات سرفه يا خس خس سينه که با ويروس هاي تنفسي مانند سرماخوردگي يا آنفلوانزا شديدتر مي شود.

علايمي که نشان دهنده تشديد بيماري آسم مي باشند شامل موارد زير مي باشند:
• علايم و نشانه هايي از آسم که شديد بوده و بطور مکرر رخ دهند.
• شديدتر شدن مشکل در تنفس( اين مورد با استفاده از دستگاه پيک فلومتر قابل اندازه گيري است. اين دستگاه براي بررسي عملکرد مناسب ريه ها مورد استفاده قرار مي گيرد. در واقع بااين دستگاه ميتوان حداکثر سرعت جريان هوا در هنگام خروج از ريه ها را اندازه گيري نمود).
• نياز به استفاده مکرر از داروهاي استنشاقي سريع اثر براي بهبود سريع علايم

در برخي افراد علايم آسم در برخي شرايط شديدتر مي شود. اين شرايط عبارتند از :
• آسم ناشي از ورزش. اين وضعيت زماني که هوا سرد و خشک باشد مي تواند بدتر شود.
• آسم مربوط به شغل. اين آسم مي تواند به دليل محرک هاي موجود در محيط کار مانند بخار، گاز يا گردوخاک هاي شيميايي ايجاد شود.
• آسم ناشي از آلرژي. اين نوع آسم در اثر آلرژن هاي خاص مانند آلرژن هاي مربوط به حيوانات خانگي، سوسک يا گرده گل ها ايجاد مي شود.

علايم آسم مي تواند خفيف يا شديد باشد و از فردي به فرد ديگر کاملاً متغير مي باشد. شما ممکن است تعداد اندکي از حملات آسم را تجربه کنيد و تنها در زمان هاي خاصي علايم آسم را داشته باشيد مانند زمان هايي که ورزش مي کنيد يا اينکه هميشه علايم بيماري را تجربه کنيد.

علايم و نشانه هاي آسم عبارتند از :
• تنگي نفس
• سفتي يا درد قفسه سينه
• مشکل در خواب که به دليل تنگي نفس، سرفه يا خس خس سينه ايجاد مي شود.
• صداي خس خس يا سوت در زمان بازدم( خس خس از علايم معمول آسم در کودکان مي باشد).
• حملات سرفه يا خس خس سينه که با ويروس هاي تنفسي مانند سرماخوردگي يا آنفلوانزا شديدتر مي شود.

آسم شديد مي تواند کشنده باشد. سريعاً با پزشک خود مشورت کنيد و اقدامات لازم را در زمان شديدتر شدن علايم و نشانه هاي بيماريتان و در زمان نياز به اقدامات اورژانسي فرا بگيريد. علايم آسم خطرناک عبارتند از :
• تشديد سريع تنگي نفس يا خس خس سينه
• عدم بهبودي وضعيت بيمار حتي پس از استفاده از داروهاي استنشاقي سريع اثر مانند آلبوترول
• تنگي نفس زماني که شما فعاليت بدني سبک انجام مي دهيد.

در موارد زير به پزشک مراجعه کنيد:
• اگر فکر مي کنيد مبتلا به آسم هستيد. اگر بطور مکرر دچار سرفه يا خس خس سينه مي شويد که بيش از چند روز طول مي کشد يا ساير علايم و نشانه هاي آسم را داريد، به پزشک خود مراجعه کنيد. درمان سريع آسم مي تواند از آسيب هاي طولاني مدت به ريه جلوگيري کند و مانع پيشرفت بيماري فرد با گذشت زمان مي شود.
• براي کنترل بيماري آسم خود پس از تشخيص بيماري. اگر مبتلا به آسم هستيد با پزشک خود همکاري کنيد تا بيماريتان تحت کنترل باشد. کنترل طولاني مدت مناسب اين بيماري کمک مي کند که شما احساس بهتري داشته باشيد و مي تواند ار حملات کشنده آسم جلوگيري کند.
• اگر علايم آسم شما تشديد پيدا کرد. اگر داروهاي مصرفيتان علايم بيماري شما را تسکين نمي دهد يا اگر نياز به استفاده بيشتر از داروهاي استنشاقي سريع اثر داريد، فوراً به پزشک مراجعه کنيد. بدون مشورت با پزشک خود مقدار داروهايتان را تغيير ندهيد. مصرف بيش از حد داروهاي آسم مي تواند باعث بروز عوارض جانبي شده و علايم آسم شما را تشديد کند.
• براي بررسي مجدد روش درمان بيماريتان. بيماري آسم معمولاً با گذشت زمان تغيير مي کند. مطابق يک برنامه زماني مشخص به پزشک خود مراجعه کنيد تا در مورد علايمتان با پزشکتان صحبت کنيد و در صورت نياز تغييرات لازم در درمان بيماري شما اعمال شود.

اگرچه راهکاري براي پيشگيري از آسم وجود ندارد، از طريق همکاري با پزشکتان مي توانيد يک برنامه مرحله به مرحله را متناسب با بيماري و شرايط خود براي زندگيتان طراحي کنيد و از بروز حملات آسم جلوگيري کنيد.

• مطابق برنامه عملکردي براي آسم خود عمل کنيد. با کمک پزشک خود يک برنامه دقيق براي مصرف داروهايتان و کنترل حملات آسم بنويسيد. سپس دقيقاً مطابق اين برنامه عمل کنيد. آسم يک بيماري پيشرونده است که نيازمند درمان و پايش مداوم است. کنترل کردن درمان بيماري به شما اين احساس را مي دهد که به طور کلي کنترل بهتري بر زندگي خود داريد.
• واکسن هاي آنفلوانزا و پنوموني را دريافت کنيد. واکسيناسيون منظم مي تواند از ابتلاي شما به آنفلوانزا و پنوموني پيشگيري کند و از اين طريق در کاهش بروز حملات آسم مؤثر باشد.
• محرک هاي ايجاد آسم خود را شناسايي کرده و از مواجهه با آنها اجتناب کنيد. برخي از آلرژن ها و محرک هاي محيطي مانند گرده گل ها، قارچ ها، هواي سرد و آلاينده هاي هوا مي توانند سبب بروز حملات آسم شوند. محرک هاي ايجاد يا تشديد آسم خود را شناسايي کرده و از مواجهه با آنها اجتناب کنيد.
• تنفس خود را پايش کنيد. شما مي توانيد در مورد علايم هشداردهنده بروز حملات آسم مانند سرفه هاي ضعيف، خس خس سينه يا تنگي نفس آموزش ببينيد. اما چون پيش از اينکه شما از علايم و نشانه هاي آن آگاه شويد ممکن است عملکرد ريه هاي شما کاهش يابد، به طور منظم جريان حداکثر ريه هاي خود را با يک دستگاه پيک فلومتر خانگي اندازه گيري کرده و ثبت نماييد.
• حملات آسم را سريعاً تشخيص داده و درمان کنيد. اگر سريع عمل کنيد احتمال اينکه شما حمله شديدي داشته باشيد کمتر خواهد بود. زماني که پيک فلومتر اعداد پاييني را نشان مي دهد و به شما در مورد شروع حمله آسم هشدار مي دهد، طبق آموزش هايي که ديده ايد داروهايتان را مصرف کنيد و سريعاً هر نوع فعاليتي که مي تواند محرک بروز حمله باشد را متوقف کنيد. اگر علايمتان بهبود پيدا نکرد مطابق برنامه درماني خود با اورژانس تماس بگيريد.
• داروهاي خود را مطابق تجويز پزشک مصرف نماييد. به دليل اينکه بيماري آسم شما ممکن است پيشرفت کند، بدون مشورت با پزشک هيچکدام از داروها و دوز آنها را تغيير ندهيد. بهتر است در زماني که به پزشک مراجعه مي کنيد داروهاي خود را همراه داشته باشيد تا پزشکتان مجدداً نحوه مصرف صحيح داروها و دوز آنها را چک کند.
• به افزايش مصرف داروهاي استنشاقي سريع اثر خود توجه کنيد. اگر وابسته به مصرف داروهاي استنشاقي سريع اثر مانند آلبوترول هستيد به اين معني است که آسم شما کنترل نشده است. براي تنظيم مجدد روش درماني خود به پزشکتان مراجعه کنيد.

براي تشخيص دادن بيماري آسم از ساير بيماري هاي احتمالي مانند عفونت تنفسي يا بيماري ريوي انسدادي مزمن(COPD) پزشک شما يک معاينه جسمي بر روي شما انجام خواهد داد و در مورد علايم و نشانه هايتان و نيز در مورد ابتلاي شما به ساير بيماري ها از شما سؤال خواهد کرد.

شما ممکن است آزمايش هاي عملکرد ريوي را نيز براي تعيين ميزان جريان هوا در زمان دم و بازدم تنفس شما انجام دهيد. اين آزمايشات مي تواند شامل موارد زير باشند:

• اسپيرومتري. اين تست ميزان تنگ شدن مسيرهاي تنفسي را با بررسي ميزان هواي خارج شده از ريه ها پس از يک نفس عميق و سرعت خارج کردن هوا در زمان بازدم تخمين مي زند.
• پيک فلو ( جريان حداکثر). پيک فلومتر يک وسيله ساده است که سختي نفس کشيدن شما را اندازه گيري مي کند. اگر عددي که پيک فلومتر نشان مي دهد پايين تر از حد طبيعي باشد نشان دهنده اين است که عملکرد ريه هاي شما مناسب نيست و بيماري آسم شما شديدتر شده است. پزشک شما نحوه کار کردن با دستگاه پيک فيلومتر و نيز اقدامات لازم در زمان کاهش جريان حداکثر را به شما آموزش خواهد داد.

آزمايش هاي عملکرد ريوي اغلب قبل و بعد از مصرف برونکوديلاتور(گشادکننده برونش) مانند آلبوترول براي باز شدن مسيرهاي هوايي انجام مي شوند. اگر عملکرد ريوي شما بعد از مصرف برونکوديلاتور بهتر شود احتمال ابتلاي شما به آسم وجود دارد.

ساير آزمايشات براي تشخيص آسم عبارتند از:

• چالش متاکولين. متاکولين به عنوان يک محرک آسم شناخته مي شود که مصرف آن به صورت استنشاقي باعث تنگ شدن خفيف مسيرهاي تنفسي مي شود. اگر بدن شما به متاکولين واکنش نشان دهد احتمال اينکه مبتلا به آسم باشيد وجود دارد. اين آزمايش حتي زماني که نتيجه تست عملکرد ريوي شما طبيعي باشد مي تواند انجام گيرد.
• تست نيتريک اکسايد. اين آزمايش مقدار گاز نيتريک اکسايد را در تنفس شما اندازه گيري مي کند. البته اين تست خيلي معمول و در دسترس نيست. زماني که مسيرهاي تنفسي شما ملتهب شده باشد( يکي از علايم آسم) ممکن است مقدار گاز نيتريک اکسايد در تنفس شما بالاتر از حد طبيعي باشد.
• تست هاي تصويربرداري. تصوير اشعه ايکس و سي تي اسکن از ريه ها و حفره هاي بيني شما (سينوس ها) مي تواند نشان دهنده هرگونه اختلال ساختاري يا بيماري (مانند عفونت) باشد که مي تواند منجر به ايجاد يا تشديد مشکلات تنفسي گردد.
• تست هاي آلرژي. تست هاي آلرژي مي تواند از طريق تست پوستي يا آزمايش خون انجام گيرد. آزمايشات آلرژي مي توانند حساسيت به حيوانات خانگي، گردوخاک، قارچ ها و گرده گل ها را نشان دهند. تشخيص محرک هاي حساسيت زا براي آسم مهم است و لازم است در اين موارد توصيه هاي ايمونوتراپي آلرژن براي بيمار به کار گفته شود.
• ائوزينوفيل هاي خلط. اين آزمايش شامل بررسي نوعي از گلبول هاي سفيد(ائوزينوفيل ها) در مخلوطي از بزاق و مخاط (خلط) است که در زمان سرفه خارج مي شود. ائوزينوفيل ها زماني ظاهر مي شوند که علايم بيماري بروز کرده و پيشرفت مي کند. ائوزينوفيل ها با استفاده از يک ماده رنگي قرمز به نام ائوزين رنگ شده و مشخص مي شوند.
• تست هاي محرک براي آسم ناشي از ورزش و آسم ناشي از سرما. در اين تست ها، پزشک شما قبل و بعد از انجام فعاليت بدني شديد و چندين بار نفس کشيدن در هواي سرد، ميزان انسداد و تنگي مسيرهاي تنفسي شما را اندازه گيري مي کند.