| کتونBUN (Blood Urea Nitrogen) نيتروژن اوره خون
|
| N/L: 7-20mg/dl
|
| توضيح:
|
| اين آزمايش براي ارزيابي عملکرد گلومروي هاي کليه انجام مي شود. هدف از اين آزمايش بررسي کاهش عملکرد کليه است.
|
| کاهش:
|
| نوزاد، نارسايي کبد، دريافت کم پروتئين، سوء جذب، گرسنگي، سندروم نفروتيک.
|
| افزايش:
|
| افزايش: گلومرونفريت حاد، سوختگي، نفريت مزمن، خونريزي گوارشي، کم آبي (دهيدراسيون)، انسداد Postreal، ازوتمي Prereal، نارسايي کليه، شوک، استرس.
|
|
|
| Cr (Creatinine) (کراتينين)
|
| N/L مرد: 0.8-1.4mg/dl
|
| غيرطبيعي: بالاي 5mg/dl
|
| N/L زن: 0.6-1.2mg/dl
|
| غيرطبيعي: بالاي 5mg/dl
|
| توضيح:
|
| اين تست براي بررسي ميزان فيلتراسيون گلومرول انجام مي شود.
|
| کاهش:
|
| کاهش جرم عضلاني، مياستني گراويس، ديستروفي عضلاني.
|
| افزايش:
|
| نکروز توبولار حاد، نارسايي احتقاني قلب، دهيدراتاسيون، نفروپاتي ديابتي، گلوموره نفريت، کم کاري تيروئيد، اکلامپسي، ديستروفي عضلاني، پيلونفريت، نارسايي کليه، رابروميوليز، شوک، انسداد مجاري ادراري.
|
|
|
| GFR (Glomerular Filtration Rate)
|
| N/L: بالاي 90-120ml/min/m2
|
| توضيح:
|
| اين آزمايش ميزان عملکرد کليه فرد را نشان مي دهد.
|
| کاهش: کاهش جريان کليه، کاهش احتقاني قلب، دهيدراتاسيون، خون ريزي، شوک، نارسايي کليه (حاد يا مزمن)
|
| افزايش: آکروماگي، ديابت شيرين زود هنگام، ورزش، خروجي بالاي قلب، عفونت، کم کاري تيروئيد.
|
|
|
| CCr (Creatinine Clearance)
|
| N/L زن: 87/127ml/min
|
| N/L مرد: 97/137ml/min
|
| توضيح:
|
| اين تست با جمع آوري ادرار 24 ساعته انجام مي شود و هدف بررسي اين موضوع است که کليه ها چه ميزان قادرند کراتينين را فيلتر کنند و آن را دفع کنند.
|
| کاهش: نکروز حاد توبولار، نارسايي احتقاني قلب، سيروز، دهيدراسيون، گلومرونفريت، شوک، آترواسکلروز شريان رنال.
|
| افزايش: ورزش (فعاليت)، حاملگي.
|
|
|
| Calcium Serum (کلسيم، سرم)
|
| N/L: 8.5-10.2mg/dl
|
| غيرطبيعي: بيشتر از 12 يا کمتر از 7
|
| توضيح:
|
| تمام سلول هاي بدن براي عملکرد نرمال نياز به کلسيم دارند. هدف از انجام اين آزمايش بررسي بيماري هاي مذکور مي تواند باشد:
|
| بيماري هاي استخوان، سرطان هاي خاص، نارسايي مزمن کليه، نارسايي مزمن کبد، اختلال عملکرد غدد پاراتيروئيد.
|
| کاهش: پانکراتيت حاد، الکليسم، نارسايي مزمن کليه، کمبود منيزيم، کمبود ويتامين D.
|
| افزايش: الکليسم، آکروماگي، پانکراتيت حاد، بيمار آديمسون، سوء مصرف داروهاي آنتي اسيد، سرطان استخوان، هايپرپاراتيروئيديسم، بيماري پاژه، نارسايي کليه.
|
|
|
| Uric Acid (اسيد اوريک) سرم
|
| N/L زن: 2.0-7.0mg/dl
|
| غيرطبيعي: بيش از 12mg/dl
|
| N/L مرد: 2.1-8.5mg/dl
|
| غيرطبيعي: بيش از 12mg/dl
|
| توضيح:
|
| اين تست به منظور بررسي ميزان بالاي اسيد اوريک خون است که مي تواند باعث نقرس يا بيماري کليه يا عفونت شود، انجام مي شود.
|
| کاهش: آکرومگالي، بيماري سلياک، بيماري کبدي، رژيم کم پروتئين، سندروم فانکوني، SIADH، بيماري ويلسون
|
| افزايش: لوکمي حاد، عفونت مونو نوکلتوز حاد، الکليسم، شيمي درماني، اکلامپسي، گلومرونفريت، نقرس، سندروم ليش نيهان، يائسگي، نارسايي کليه.
|
|
|
| Phosphorus| Serum (فسفر، سرم)
|
| N/L: 2.4-4.1mg/dl
|
| غيرطبيعي: کمتر از 1mg/dl
|
| توضيح:
|
| فسفر يک ماده معدني است که بدن براي ساختن استخوان و دندان قوي به آن نياز دارد.
|
| براي پيام رساني سلول هاي عصبي و انقباض عضلات بدن مهم است.
|
| اين تست براي بررسي ميزان فسفر در خون انجام مي شود. بيماري هاي کليه، استخوان و کبد مي توانند باعث سطح غيرعادي آن شوند.
|
| کاهش: الکليسم، سوء مصرف آنتي اسيد، الکليسم مزمن، اسهال، هايپرکالمي، هايپر پاراتيروئيديسم، هايپو منيزيمي، کم کاري تيروئيد، کمبود ويتامين D، استفراغ.
|
| افزايش: سوءمصرف آنتي اسيد، بيماري آديسون، تومورهاي استخوان، سيروز، هايپر پاراتيروئيديسم، نارسايي کليه، سارکوئيدوز، سندروم Tumor Lysis.
|
|
|
| Potassium| Serum (پتاسيم، سرم) (K)
|
| N/L: 3.5-5.0meq/l
|
| غيرطبيعي: بالاتر از 6.5 (هايپرکالمي) يا کمتر 2.5 (هايپوکالمي)
|
| توضيح:
|
| اين تست يک بخش اصلي براي بررسي متابوليسيک بدن است.
|
| هدف پزشک از درخواست اين آزمايش مي تواند تشخيص يا بررسي بيماري هاي کليوي باشد که شايعترين علت پتاسيم بالا بيماري هاي کليوي است. پتاسيم همچنين براي عملکرد قلب و عضلات مهم است. اين تست براي بررسي فشارخون نيز درخواست مي شود.
|
| کاهش: آلکالوز، آسيت، سوختگي، پيلونفريت مزمن، سندرم کوشينگ، اسهال، دريافت کم پتاسيم، RTA تيپ 2، استفراغ.
|
| افزايش: اسيدوز، بيماري آديسون، دهيدراتاسيون، عفونت، تجويز IV، نارسايي کليه (حاد يا مزمن)، RTA تيپ 4، آسيب شديد بافتي، هموليز شديد، انتقال خون هموليز شده.
|
|
|
| Protein، Total (پروتئين، کل !؟)
|
| N/L: 6.0-8.4mg/dl
|
|
|
| باکتري (Bacteries)
|
| N/L: منفي
|
| توضيح:
|
| پروتئين ها عملکرد بسيار زياد متفاوتي در بدن دارند. بيشترين پروتئين هاي سرم، آلبومين و گلوبولين ها هستند.
|
| کاهش: آگاماگلوبولينمي، سوختگي ها، بيماري مزمن کبد، کمبود رژيم پروتئين، سوء جذب، سندروم نفروتيک.
|
| افزايش: دهيدراتاسيون.
|
|
|
| Sodium، Serum (سديم، سرم) (Na)
|
| N/L: 135-147meg/l
|
| غيرطبيعي: کمتر از 120 (هايپو ناترمي) و بيشتر از 160 (هايپر ناترمي)
|
| توضيح:
|
| سديم ماده اي است که براي عملکرد مناسب بدن لازم است. مهم ترين منبع آن نمک سر سفره ها است.
|
| اين تست معمولا يک بخشي از بررسي الکتروليت خون يا سيستم پايه متابوليک خون است.
|
| هدف پزشک از اين تست، سابقه آسيب، جراحي، بيماري جدي، مصرف کم يا زياد نمک و مايعات، دريافت مايعات از راه وريدي، مصرف داروهاي ديوريتک.
|
| کاهش (هايپو ناترمي): ايدز، نارسايي آدرنال، نارسايي احتقاني قلب، سيروز، فعاليت بدني، تعريق شديد، سندروم نفروتيک، تخليه معده، SIADH، استفراغ، مسموميت با آب.
|
| افزايش (هايپر ناترمي): سندروم کوشينگ، دهيدراتاسيون، دريافت رژيمي سديم، ديابت بي مزه، ديابت شيرين، تعريق بيش از حد، دريافت مايعات وريدي، استفراغ، داروهاي ضد حاملگي.
|
|
|
| پروتئين ادرار 24 ساعته
|
| N/L: کمتر از 150mg/dl
|
| توضيح:
|
| اين تست هنگام شک به بيماري کليه يا به عنوان غربالگري آن انجام مي شود.
|
| به طور طبيعي اگر چه مقدار کمي پروتئين در ادرار وجود دارد، اما با Clip Stick يافت نمي شود. اگر کليه بيمار باشد، پروتئين در ادرار وجود خواهد داشت. حتي اگر ميزان پروتئين خون نرمال باشد.
|
| افزايش: نارسايي قلبي، مشکلات کليوي مانند آسيب کليه، کليه ديابتيک (نفروپاتي)، کيست هاي کليه، از دست دادن مايعات بدن (دهيدراتاسيون)، مشکلات هنگام حاملگي مانند تشنج اکلامپسي، فشار خون در اثر حاملگي (پره اکلامپسي)، مشکلات مجاري ادراري مانند تومور مثانه يا عفونت ، فشارخون، سندروم نفريتيک، ديابت شيرين، گلومرو نفريت، پيلو نفريت، لوپوس.
|
|
|
| PSA (Prostate Specific Antigen)
|
| N/L: 0.000-4.000ng/ml
|
| توضيح:
|
| سطوح افزايش يافته PSA نشان دهنده اين است که بيمار مرد در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات است يا سرطان پروستات دارد و يا دچار هايپر تروفي خوش خيم پروستات است (BPH).
|
|
|
| N/L: 1.5-2.4meq/l
|
| توضيح:
|
| اين آزمايش براي بررسي سطح منيزيم در خون درخواست مي شود. الکتروليتي ها براي بسياري از پروسه هاي متابوليک حياتي است.
|
| کاهش (کمتر از 0.75mmol/l): کنترل ضعيف ديابت شيرين (در ادامه پر ادراري)، هايپرکلسمي، هايپر آلدوسترونسيم، سندروم سوء جذب (مانند سلياک يا TBD)، مصرف نامناسب داروهاي ديورتيک، تعريق بيش از حد.
|
| افزايش (بيش از 1.5mmol/l): نارسايي کليه، مصرف بيش از حد منيزيم، مصرف نامناسب و بيش از حد آنتي اسيد يا مسهل، هايپوکلس.
|
|
|
| HBsAg
|
| N/L: Negative
|
| غيرطبيعي: Positive
|
| توضيح:
|
| اين تست براي ابتلا به بيمار هپاتيت B درخواست مي شود.
|
|
|
Anti HBs
(HBsAb)
|
| N/L: Negative
|
| غيرطبيعي: Positive
|
| توضيح:
|
| بررسي ايمني بدن نسبت به ويروس هپاتيت B
|
|
|
| Lithium، Serum (Li)
|
| N/L: 0.5-1.5mEq/L
|
| غيرطبيعي: خارج از اين محدوده
|
| توضيح:
|
| سطح ليتيم در خون براي بررسي و پيگيري پاسخ به درمان اختلال دو قطبي، سوء مصرف دارو، سايکوزمانيک، دپرسيو، مسموميت با فلزات.
|
| همچنين سطح ليتيم براي پايش درمان با ليتيم نيز اندازه گيري مي شود.
|
| تکلم مبهم، آتاکسي، گيجي و منگي مي تواند نشان دهنده غلظت بالاي ليتيم باشد.
|
|
|
| hCG (Human Chorionic Gonadotropin)
|
| مثبت: باردار (حامله)
|
| توضيح:
|
| hCG يک هورمون است که براي بررسي حاملگي انجام مي شود. hCG در بين 8 تا 12 روز بعد از لقاح در بدن يافت مي شود.
|
|
|
| AFP (Alpha Fetoprotein)
|
| N/L: کمتر از 40ng/ml
|
| توضيح:
|
| AFP فراوان ترين پروتئين پلاسما يافت شده در جنين انسان است. براي بررسي نقص هاي مادرزادي در تشکيل لوله عصبي جنين اندازه گيري مي شود.
|
| اختلالاتي همچون آننسفالي (Anencephaly) و اسپينابيفيدا (Spina Bifida) توسط اين تست بررسي مي شود.
|
| بايد به ياد داشت که AFP يک تست تشخيص قطعي نيست و تست هاي تکميلي ديگري نيز براي قطعي کردن تشخيص بايد انجام شود.
|
| کاهش: N/L
|
| افزايش: سيروز الکلي، کارسينوم جنيني، تومور سينوس اندومتر، مرگ جنيني، ديسترس جنيني، نقص لوله عصبي جنيني، هپاتوپلاستوما، حاملگي، سرطان بيضه.
|
|
|
| CA 125 (Cancer Antigen)
|
| N/L: کمتر از 35u/ml
|
| توضيح:
|
| بررسي پيشرفت سرطان تخمدان
|
| ايجاد امکان بررسي بدخيمي هاي مکرر
|
| درمان سرطان تخمدان باعث کاهش CA125 مي شود.
|
| اين تست تشخيط نيست، به علت اينکه جواب مثبت کاذب در اين آزمايش شايع است.
|
| اين تست تشخيط نيست، به علت اينکه جواب مثبت کاذب در اين آزمايش شايع است.
|
| افزايش: سرطان پستان، سيروز، سرطان کولون، اندومتريوز، سرطان ريه، سرطان تخمدان، لنفوم، سرطان پانکراس، پانکراتيت، بيماري التهابي لگن (PID)، پريتئونيت حاملگي.
|
|
|
| FBS (Fasting Blood Sugar) (قند خون ناشتا) (قند ناشتا طبيعي)
|
| N/L: 70-99mg/dl
|
| غيرطبيعي:
|
| Borderline: 100-126 (IFG)
|
| High: بيش از 126
|
| توضيح:
|
| در صورت داشتن FBS بالاي 126 در 2 آزمايش تشخيص ديابت براي فرد مطرح مي شود.
|
| اين آزمايش نياز به 10-12 ساعت ناشتا بودن نياز دارد.
|
| اگر قند در محدوده IFG باشد، نشان دهنده استعداد ابتلا وي به ديابت طي 10 سال آينده است و فرد نياز به توصيه هاي رژيمي براي پيشگيري از ابتلا به ديابت در آينده دارد.
|
|
|
| 2HPP (گلوکز خون دو ساعت بعد از صبحانه)
|
| N/L: کمتر از 140mg/dl
|
| غيرطبيعي: بيش از 140mg/dl
|
|
|
| HbA1C (ميانگين قند خون طي سه ماه گذشته)
|
| N/L: 3.7-5.3
|
| هدف براي افراد ديابتي: کمتر از 7
|
| در افراد ديابتي: 6.5 يا بيشتر
|
| توضيح:
|
| اين آزمايش نشان دهنده ميانگين ميزان گلوکز در خون در 2، 3 ماه اخير است.
|
| ارزش اين آزمايش براي بررسي اثربخشي مديريت ديابت در بيمار مشخص مي شود.
|
|
|
| OGTT (Oral Glucose Tolerance Test)
|
| N/L: کمتر از 140mg/dl
|
| توضيح:
|
| اين آزمايش براي بررسي پاسخ به گلوکز است و معمولا براي بررسي ديابت حاملگي (هفته 24) درخواست مي شود. بيمار به مدت 8 تا 14 ساعت ناشتا است. پس 100 گرم گلوکز دريافت مي کند و در 30 تا 60 دقيقه دوباره چک مي شود. به همين روش در ساعت هاي بعد نيز ادامه مي يابد.
|
| غيرطبيعي: |
| ناشتا: بيش از 95mg/dl
|
| يک ساعت: بيش از 180mg/dl
|
| دو ساعت: بيش از 155mg/dl
|
| سه ساعت: بيش از 140mg/dl
|
|
|
| PT (Prothrombin Time)
|
| N/L: 9.5-13.5 ثانيه
|
| توضيح:
|
| اين آزمايش مسير خارجي انعقاد را بررسي مي کند.
|
| افزايش: مصرف وارفارين، کمبود ويتامين K در اثر سوء تغذيه، انسداد صفراوي، سندروم سوء جذب، مصرف سوء جذب، مصرف آنتي بيوتيک، بيماري کبدي، اختلال فاکتورهاي انعقاد، DIC، اختلال در فيبرينو ران بعد از تزريق هپارين، هايپوترمي.
|
| کاهش: مصرف مکمل هاي ويتامين K، دريافت FFP.
|
|
|
|
PTT (Partial Thromboplastin Time)
|
|
N/L: 30 تا 40 ثانيه
|
|
غيرطبيعي: بيش از اعداد
|
|
توضيح:
|
|
اين آزمايش براي بررسي انعقاد خون انجام مي شود. از موارد درخواست اين آزمايش مي توان به اين موارد اشاره کرد:
|
|
خون ريزي بدون علت (غيرقابل توجيه) با کبودي سقط هاي مکرر، ارزيابي پاسخ به درمان (هپارين)، بررسي انعقاد (مسير داخلي).
|
|
کاهش: Hypercoagulable State
|
|
افزايش: کمبود در فاکتورهاي انعقادي (به جز VII و XIII)، هموفيلي A، هموفيلي B، لوپوس آنتي کوآگولانت، بيماري خون ويل براند، داروها
|
|
|
|
ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate) (گلبول قرمز)
|
|
N/L:
|
|
توضيح:
|
|
اين تست در مورد مشاهده علائمي مبني بر التهابات و يا بدخيمي ها و همچنين علائم مربوط به رماتيسم مفصلي مانند درد و ورم مفاصل درخواست مي شود. لازم به ذکر است با توجه به غيراختصاصي بودن تست بودن اين تست، حتما همراه با ساير تست هاي ارزشمند و کمک کننده به تشخيص نهايي مانند الکتروفورز پروتئينهاي سرم، اندازه گير فيبرينوژن و بنا به علائم بسيار درخواست شود. اين تست به منظور ارزيابي پاسخ به درمان در فرد بيمار نيز به صورت دوره اي درخواست مي شود. کاهش ESR نسبت به قبل نشانه اي از بهبودي است.
|
|
افزايش:
|
|
خفيف: در التهابات خفيف و جزئي، حاملگي و آنمي
|
|
شديد: بالا رفتن پروتئين هاي خون از جمله گلوبلين ها (عفونت ها، مولتيپل ميلوما، ماکروگلوبولينمي والدنشتروم)، رماتيسم مفصلي.
|
|
کاهش:
|
|
معمولا حامت مهمي نبوده و در موارد پلي سيتمي، دکوسيتوز و ناهنجاري هاي RBC مانند سيکل سل ديده ميشود.
|
|
|