زماني که سيستم ايمني بدن با ويروس HIV ضعيف مي‌شود، انواع عفونت‌ها شروع به شيوع و پيشرفته‌‌شدن مي‌کنند. اين عفونت‌ها اغلب تاثيرات مستقيمي بر روي پوست دارند و موجب بروز مشکلات رايج پوستي مثل جوش، خارش، سوزش، زخم و آسيب جدي مي‌شوند. در حقيقت مشکلات پوستي يکي از اولين نشانه‌هاي بارز ابتلا به HIV در بدن هستند و اغلب به عنوان يک نشانه شاخص پيشرفت HIV به حساب مي‌آيند. تقريبا 90 درصد از افراد مبتلا به HIV دچار علائم مشابهي در طول دوره و روند پيشرفت بيماري‌شان خواهند شد. اين علائم به سه دسته مختلف تقسيم مي‌شوند که اين تقسيم‌بندي‌ها عبارتند از:

• التهاب پوست (آماس پوست) يا تحريک پوست که موجب خارش و جوش مي‌شود.
• انواع عفونت‌ها مانند ميکروبي، قارچي، ويروسي و انگلي.
• آسيب و جراحت‌هاي جدي پوستي.

مراحل پيشرفت HIV زماني است که پوست را درگير مي‌کند و فرد دچار مشکل جدي مي‌‌شود، اين مراحل عبارتند از:

1. عفونت حاد HIV (ويروس خيلي سريع در حال تکثير در بدن است و نشانه‌هايي شبيه به سرما‌خوردگي‌هاي شديد ايجاد مي‌کند).
2. دوره ‌کمون باليني (ويروس به آرامي شروع به تکثير و توليد‌مثل مي‌کند و فرد مبتلا هيچ نشانه بارزي احساس نخواهد کرد. اين مرحله از بيماري مي‌تواند 10 سال و يا حتي بيشتر هم طول بکشد).
3. ايدز ( سيستم ايمني بدن به شدت با HIV درگير و فرد دچار آسيب‌هاي جدي شده است. در اين مرحله از بيماري ميزان سلول‌هاي CD4 بدن به 200 سلول در مقياس mm3 کاهش مي‌يابد (تعداد طبيعي اين سلول‌ها 500 تا 1600 در مقياس mm3 است).

اغلب افراد در مرحله 1 و 3 HIV اين عوارض و مشکلات پوستي را تجربه مي‌کنند. در مرحله 3 بيماري با ضعيف شدن سيستم‌ايمني بدن، عفونت‌هاي قارچي يکي از رايج‌ترين عفونت‌ها در افراد مبتلا به ايدز است.

خارش يا تحريک پوست که اغلب باعث ايجاد جوش هم مي‌شود بيشتر در ماه‌هاي اوليه بعد از ابتلا به عفونت رخ مي‌دهد. درست شبيه به ساير علائم اوليه HIV کاملا طبيعي و ممکن است که اين خارش‌هاي آزاردهنده هم شبيه به ساير عفونت‌هاي ويروسي اشتباه گرفته شود. بنابراين بسيار مهم است تا نوع عارضه و روش صحيح درمان آن درست تشخيص داده شود.

نکته! اين تغييرات پوستي گاه مي‌توانند عوارض جانبي ناشي از مصرف داروهاي درمان HIV باشند.

به هر حال، اعم از اينکه اين عوارض به دليل خود بيماري و يا ناشي از مصرف داروهاي مخصوص آن هستند اين تغييرات شامل قرمزي و ايجاد جوش‌هاي ريز و کوچکي خواهند شد که قسمت‌هاي وسيعي از بدن را مي‌پوشانند. يکي از مهم‌ترين و جدي‌ترين اين نشانه‌ها احساس خارش شديد است که گاهي در يک قسمت خاص و گاهي در تمامي بدن رخ مي‌دهد اما اغلب اين عارضه در ناحيه صورت، سينه و پاها و دست‌ها ديده مي‌شود. ايجاد زخم‌هاي دهاني هم يکي‌ديگر از مشکلات متداول در اين بيماران است.

روش‌هاي کنترلي پيشرفته و جلوگيري از تضعيف بيش از حد سيستم‌ ايمني بدن مشکلات رايج پوستي در اين بيماران‌ را راحت‌تر و قابل تحمل‌تر کرده است. متداول‌ترين درمان، استفاده از داروهاي کنترل خارش ناشي از HIV است. بسته به ميزان خارش و ايجاد حساسيت داروهاي بدون‌نسخه مختلفي مثل کرم هيدروکورتيزون يا بنادريل (ديفن‌‌هيدرامين) مي‌توانند در کاهش ميزان خارش و اندازه جوش‌ها موثر باشند اما در شرايط خاص و بروز جوش‌هاي جدي‌تر حتما بايد به پزشک مراجعه کنيد.

علاوه بر مصرف اين دسته از داروها، تغيير در شيوه و سبک زندگي هم مي‌تواند موجب بهتر کردن شرايط افراد مبتلا شده شود. جلوگيري از در‌ معرض گرما قرارگرفتن و نور مستقيم خورشيد مي‌تواند تاثير به سزايي در کاهش ميزان حساسيت و بروز مشکلات بيشتر پوستي داشته باشد. براي مثال، دوش و حمام آب‌داغ مي‌تواند مشکلات پوستي را بسيار شديدتر و سخت‌تر کند. بايد دقت داشت چه عاملي در تحريک بيشتر پوست موثر است و از آن جلوگيري کرد. چنانچه مصرف داروي جديدي را شروع کرده‌ايد از يک صابون جديد استفاده کنيد و يا در صورت مشاهده حساسيت غذايي و تشديد خارش و ايجاد جوش‌ها از خوردن آن غذا اجتناب کنيد.